Podwójne życie teatru

Koncepcja Trzeciego Teatru była chyba najbardziej nowatorską ideą artystyczną Eugenia Barby. Porzucając w połowie lat siedemdziesiątych bu­dynek teatralny i konwencjonalnie reagującą widownię, zespół Odin Teatret liczył nie tylko na odświeżenie kontaktu z widzami, lecz także na nowe, mocniejsze społeczne za­korzenienie się teatru. Barba wpro­wadził do praktyki teatralnej zasady wymiany naturalnej. Wcześniej zauważyli je socjologowie i antropologowie, według których krążenie darów określa napęd życia społecznego. Zespół teatralny, wędrując, przenika do różnych społeczności, często po raz pierwszy stykających się z teatrem; nie miesza się jednak z nimi, lecz poprzez swoje pokazy, samo swoje przybycie i prezentowany styl więzi ofiarowuje dar – w zamian oczekuje uczestnictwa lokalnej społeczności w postaci typowych dla niej zgromadzeń z biesiadami, oracjami, śpiewami, tańcami, obrzędami.

To podwójne życie teatru – jako zjawiska artystycznego i kulturowego – ujawnia się podczas Festuge – festynu organizowanego przez Odin Teatret w Holstebro od końca lat osiemdziesiątych. Dziesiątki instytucji i organizacji – mniejszości etniczne i religijne, kościoły i wspólnoty wiary, stowarzyszenia kulturalne i oświatowe, kluby sportowe, organizacje kombatanckie i zawodowe, kółka zainteresowań, szpitale i domy opieki – biorą czynny udział w lokalnym święcie, w którym język teatralny służy porozumieniu i integracji interkulturowej. Ukazuje to także dokument Davide Barlettiego i Jacopa Quadriego Kraj latających drzew zrealizowany w Holstebro podczas przygotowań do obchodów pięćdziesięciolecia Odin Teatret.

Funkcjonowanie Odin Teatret nasuwa pytania o społeczne funkcje teatru. Czy teatr jako alternatywa dla dominujących wzorców może stać się katalizatorem dla innych? W jaki sposób mógłby się przyczynić do kohabitacji mniejszości językowych, etnicznych, religijnych?