Walerij Fokin
Reżyser
fot. Walerij Płotnikow
Walerij Fokin (ur. 1946, Rosja) ukończył Szkołę Teatralną im. Borisa Szczukina przy Teatrze im. Jewgienija Wachtangowa, a następnie przez piętnaście lat pracował w moskiewskim Teatrze Sowriemiennik, gdzie każda jego nowa inscenizacja wzbudzała żywe zainteresowanie widzów i krytyków. W 1985 roku przejął stery moskiewskiego Teatru im. Marii Jermołowej, który dzięki jego spektaklom stał się jednym z najpopularniejszych miejsc na mapie kulturalnej Moskwy. Media jednogłośnie uznały, że jego pierwszy spektakl w Teatrze Jermołowej, spektakl Gowori… (Mów...) wyznaczył zwrot ku nowemu myśleniu w kręgach teatralnych Moskwy. W latach 1975–1979 wykładał w Rosyjskiej Akademii Sztuki Teatralnej (GITIS), a w latach 1993–1994 pracował w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie i Teatrze Toen w Tokio. Prowadził też zajęcia mistrzowskie na kursach reżyserskich w Hiszpanii, Szwecji oraz Bułgarii. W 1991 roku Fokin został dyrektorem naczelnym i artystycznym nowopowstałego Centrum Meyerholda (CIM). W 2010 roku prezydent Rosji uhonorował go Orderem za Zasługi dla Ojczyzny.
Jako dyrektor artystyczny Teatru Aleksandryjskiego w Petersburgu (dawniej Teatru Dramatu im. Aleksandra Puszkina) wyprodukował Pokój hotelowy w mieście NN według Gogola, Przemianę według Kafki, Tatianę Repinę według Czechowa, Rewizora według Gogola, zyskując szerokie uznanie rosyjskiej i światowej publiczności. W swojej twórczości Fokin sięga po najbardziej bolesne i budzące emocje tematy z historii najnowszej i współczesności Rosji, które przez wiele lat były objęte tabu. Jego przedstawienia, oparte na tekstach zarówno współczesnych, jak i klasycznych – charakteryzuje uniwersalność dramatycznej metafory, głęboka myśl artystyczna, teatralność oraz dążenie do precyzyjnej analizy psychologicznej postaci. W swojej twórczości sięgał do dzieł Nabokowa, Wampiłowa, Rozowa, Albeego i innych mistrzów rosyjskiego i światowego dramatu.