Eimuntas Nekrošius

Eimuntas Nekrošius (ur. 1952, Żmudź) ukończył Wydział Reżyserii w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Moskwie (obecnie GITIS). Debiutował po powrocie na Litwę w wileńskim Państwowym Teatrze Młodzieżowym spektaklem Smak miodu Delaney (1977). Uwagę krytyków zwrócił kilka lat później głośnymi adaptacjami prozy. W latach dziewięćdziesiątych powstały jego słynne spektakle Mozart i Salieri. Don Juan. Dżuma według Puszkina, Trzy siostry Czechowa, Hamlet Szekspira, które stanowią kanon twórczości litewskiego reżysera. To one wprowadziły go na główne sceny europejskie. Nekrošius szukał w dramatach „tonacji spektaklu”, pierwiastków malarskich i muzycznych, a następnie budował złożone skojarzenia. Symbole i metafory wyprowadzał z dokładnej lektury tekstów.

W 1998 roku Nekrošius utworzył własny zespół Meno Fortas, z którym pracuje do dziś. Pierwszym spektaklem granym pod szyldem Meno Fortas był Hamlet Szekspira (1997). Była to pierwsza z wielkich inscenizacji szekspirowskich Nekrošiusa. Dwa lata później powstał Makbet, a w 2000 roku Otello. Szekspirowskie przedstawienia Nekrošiusa z przełomu wieków wskazały na nowe możliwości podejścia do tekstu. Stały się dla litewskiego teatru punktem odniesienia. Do dzisiaj reżyserzy, sięgając po utwory Szekspira, podejmują dialog z tamtymi inscenizacjami. Głośnymi inscenizacjami Nekrošiusa w kolejnych latach były m.in. Pieśń nad pieśniami według Starego Testamentu, Faust Goethego, Anna Karenina według Tołstoja, Idiota Dostojewskiego czy Faust Gounoda.

Obecnie Nekrošius pracuje m.in. w Austrii, we Włoszech, w Izraelu, Rosji, Szwajcarii, Argentynie i Stanach Zjednoczonych. W Polsce występował wielokrotnie (po raz pierwszy w 1986 roku). W 1997 roku otrzymał Nagrodę im. Konrada Swinarskiego przyznawaną przez miesięcznik „Teatr”, jako jedyny do dziś zagraniczny reżyser w historii tego wyróżnienia. W 2013 roku w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wyreżyserował operę Pawła Szymańskiego Qudsja Zaher.