Robert Wilson
Reżyser | Aktor
fot. Ling Jing Yuan
Robert Wilson (ur. 1941, Stany Zjednoczone) należy do czołowych artystów światowego teatru i sztuk wizualnych. „New York Times” określił go „gigantem teatru eksperymentalnego i innowatorem poszukującym nowych sposobów wykorzystania czasu i przestrzeni na scenie”. Jego dzieła sceniczne w niekonwencjonalny sposób łączą wiele środków i dyscyplin artystycznych, m.in. taniec, ruch, światło, rzeźbę, muzykę i tekst. Obrazy Wilsona wywierają silne wrażenie estetyczne i niosą ładunek emocjonalny, a jego spektakle cieszą się uznaniem widzów i krytyków na całym świecie. Twórca studiował na Uniwersytecie w Teksasie i w Instytucie Pratta na Brooklynie, a następnie, w połowie lat sześćdziesiątych, założył w Nowym Jorku grupę teatralną Byrd Hoffman School of Byrds, z którą zrealizował swoje pierwsze ważne spektakle, m.in. Spojrzenie głuchego (1970) i List dla królowej Wiktorii (1974–1975). Wraz z Philipem Glassem stworzył nowatorską operę Einstein na plaży (1976). Współpracował z wieloma pisarzami i muzykami, m.in. Heinerem Müllerem, Tomem Waitsem, Susan Sontag, Laurie Anderson, Williamem Burroughsem, Lou Reedem i Jessye Norman. Stworzył też oryginalne inscenizacje znanych arcydzieł, m.in. Ostatniej taśmy Krappa Becketta, Madam Butterfly Pucciniego, Peleasa i Melisandy Debussy’ego, Opery za trzy grosze Brechta i Weilla, Fausta Goethego, Bajek La Fontaine’a i Odysei Homera. Jego rysunki, obrazy i rzeźby prezentowane były na setkach wystaw indywidualnych i zbiorowych, a wiele z nich trafiło do kolekcji prywatnych i muzeów na całym świecie.
Wilson ma na swoim koncie wiele nagród, nominacji i wyróżnień, m.in. nominację do nagrody Pulitzera, dwie nagrody Premio Ubu, Złotego Lwa na Biennale w Wenecji i nagrodę Oliviera. Należy do Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury i Niemieckiej Akademii Sztuki. Jest komandorem francuskiego Orderu Sztuki i Literatury, oficerem Legii Honorowej i kawalerem niemieckiego Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi. Jest założycielem i dyrektorem artystycznym Watermill Center, laboratorium sztuk w Water Mill.