Olimpiada Teatralna „Świat miejscem prawdy”

Żyjemy w społeczeństwie sieciowym, w którym pojęcie ludzkiego kontaktu i komunikacji uległo radykalnej zmianie. Na pierwszy plan wysunęły się zdecydowanie telekomunikacja i Internet. Kultury narodowe zostały włączone do elektronicznego obiegu i grozi im utrata tożsamości. Zdawać by się mogło, że bliższy kontakt i lepsza komunikacja między krajami powinny budować harmonię i sprzyjać zgodnej koegzystencji, ale dzieje się coś wprost przeciwnego: rośną nieufność i niepewność. Globalizacja nadweręża, a wręcz niszczy to, co lokalne. Teatr gubi stałe punkty odniesienia, korzenie i cechy narodowe. Zatraca związek z miejscem, a granice kultur narodowych stają się płynne. Charakter dzisiejszego teatru, jego funkcje i cele oraz przyszłość rodzą wiele pytań. W kontekście ślepej uliczki, w którą wpędza nas globalizacja, a także powodowanych przez nią pogromów oraz umyślnych i nieprzewidzianych zniszczeń 7. edycja Olimpiady Teatralnej stanowi zachętę do wolności wypowiedzi, staje w obronie znaczenia tradycji, a zarazem wspiera potrzebę poszukiwań i eksperymentowania na scenie teatralnej w ramach współczesnej dynamiki, konstruktywnej multicentryczności i polimorficzności. Gospodarzem 7. edycji Olimpiady Teatralnej jest Wrocław, miasto położone w sercu Europy, kuźnia i skrzyżowanie wielu kultur. Hasło obecnej edycji, „Świat miejscem prawdy”, zachęca nas wszystkich, aby wrócić myślami od wcześniejszych pytań o teatr i zadać nowe. 
Theodoros Terzopoulos
Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpiady Teatralnej

„Weźmy dowolną pustą przestrzeń i nazwijmy ją «nagą sceną». Niechaj w tej przestrzeni porusza się człowiek i niechaj obserwuje go inny człowiek. I to już wszystko, czego trzeba, by spełnił się akt teatru” – pisał w 1968 roku w Pustej przestrzeni Peter Brook. W tym samym roku Eugenio Barba wraz z Jerzym Grotowskim przygotowali jego Towards a Poor Theatre.
Teatr na zawsze staje się miejscem spotkania.
Dziś takie opisanie teatru wydaje się oczywiste, wręcz banalne. Dla mnie pozostaje jednak opisem podstawowym, kardynalnym. Dogmatem a zarazem wyznaniem wiary.
Wiary w teatr jako medium a zarazem wiary w mediację teatru.
Wiary w teatr jako miejsce przemiany człowieczej i przez to przemiany społecznej.
Wiary w teatr jako liturgię pamięci.
Wiary w teatr tworzący scenę ludzkiego doświadczenia.
Ta scena zaczyna się pod moimi stopami i być może nie stawowi obszaru większego niż skrawek ziemi, na której stoję. Na tej scenie skondensowanej w metrum głosek, harmonii dźwięków, takcie tańca wyrażam siebie wobec siebie i tych wszystkich, którzy mnie otaczają – partnerów, aktorów, widzów, świadków. Ta scena, która zaczyna się w moim ciele, biegnie przez budowle zwane teatrami, przez korytarze i ulice, dworce i pola. Wraca, rzadko dotknąwszy horyzontu.
Wierzę w teatr, który jest miejscem wspólnym, uwspólniającym spojrzenie mieszkańców polis. Theatron (od greckiego theaomai, ‘przyglądam się, patrzę’) – fenomen wspólnego spojrzenia wciąż na nowo stwarza wspólnotę zgromadzonych tak, jak stwarzał ją, wspierając budowę demokracji ateńskiej w dobie swoich narodzin.
Wierzę, że to właśnie ze scen teatralnych wciąż płyną najdobitniej stawiane pytania o europejską, wielokulturową tożsamość, o tolerancję, o wspólną, zrównoważoną wizję społeczeństwa otwartego; że dziś, podobnie jak u zarania narodzin teatru, staje się on miejscem dynamicznego opisu równie dynamicznych zmian, jakim podlega modus naszego życia, a w owym opisie angażującym całego człowieka nie myli się tak znacznie jak inne media.
Wierzę w teatr, który opisując człowieka w działaniu, stwarza go wciąż na nowo. W tym znaczeniu pozostaje fundamentem rozumienia nas samych i fundamentem demokracji.
Dlatego mottem programu teatralnego Europejskiej Stolicy Kultury, a zarazem hasłem Olimpiady Teatralnej są słowa Jerzego Grotowskiego: „Świat powinien być miejscem prawdy”.
Wierzę, że świat powinien być miejscem prawdy – teatr już nim jest.
Jarosław Fret
Dyrektor artystyczny Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016